TITEL : “De invloed van muziek of muziektherapie op het geheugen van mensen met de ziekte van Alzheimer.”

AUTEUR(S) : S. Janssen, Scriptie Cognitieve Neurowetenschap, Universiteit van Tilburg. 2011.

Muziek heeft een sterke invloed op het functioneren van mensen. Er zijn internationale studies die aantonen dat muziektherapie voor mensen met de ziekte van Alzheimer effectief is in het verbeteren van sociale vaardigheden en de emotionele toestand, en in het verminderen van gedragsproblemen. In dit onderzoek is bestudeerd of muziek of muziektherapie ook effectief is in het constant houden of het verbeteren van het geheugen bij mensen met de ziekte van Alzheimer.

Door middel van een uitgebreide literatuurstudie zijn artikelen geselecteerd die onderzoeken beschrijven naar de invloed van muziektherapie op het geheugen bij mensen met de ziekte van Alzheimer. In totaal zijn er 16 Engelstalige studies geselecteerd, deze studies dateren van 1989 tot en met 2010. Er wordt gekeken naar de invloed op het impliciete, het expliciete en het autobiografische geheugen. Daarnaast is gekeken naar de invloed van individuele sessies ten opzichte van groepssessies en van bekende melodieën ten opzichte van onbekende melodieën en naar de invloed van het emotionele aspect van muziek op het geheugen. 

Uit deze literatuurstudie komt naar voren dat de herkenning van bekende melodieën, het autobiografische en impliciete geheugen, relatief gespaard lijkt te zijn bij mensen met de ziekte van Alzheimer. Deze melodieën moeten dan echter wel meerdere keren worden afgespeeld. Ook muzikale vaardigheden blijven redelijk goed intact, dit komt doordat het procedurele geheugen gespaard blijft. In sommige gevallen is het zelfs mogelijk om een nieuwe melodie te leren door deze te zingen of te spelen met een muziekinstrument. Hieruit wordt geconcludeerd dat het actief bezig zijn met muziek een positief effect heeft op het muzikale geheugen bij mensen met de ziekte van Alzheimer. Ook tonen een aantal van de bestudeerde onderzoeken aan dat het autobiografisch geheugen verbeterd kan worden door middel van muziek.
Muziek roept emoties op en kunnen autobiografische herinneringen omhoog halen. Doordat er zodoende emoties en herinneringen aan een melodie worden gekoppeld, worden deze melodieën beter onthouden.  
De resultaten uit deze studie zijn niet te generaliseren, maar er kan wel voorzichtig geconcludeerd worden dat er een positief effect lijkt te zijn van muziek op het intact houden of zelfs verbeteren van het geheugen bij mensen met de ziekte van Alzheimer. Meer onderzoek is nodig.